Berlin, Almanya (Weltexpress). Dışarıdan bakıldığında USAID, yoksul ülkeler için hayırseverlik ve kalkınma yardımlarından ibaretti. Gerçekte ise kurum, yurtdışında rejim değişikliğinde kilit bir oyuncuydu. Şimdi de USAID ve CIA’in 2019’da Trump’a karşı rejim değişikliği girişiminde bulunduğuna dair işaretler var.
18 Aralık 2019 tarihinde ABD Kongresi Temsilciler Meclisi, Başkan Donald Trump’ı yetkilerini kötüye kullanmakla suçladı. Daha önce Beyaz Saray’dan bir “ihbarcı”, Trump’ın rakibi Joe Biden hakkında uzlaşmacı materyaller sağlamasına yardımcı olması için Zelensky’ye baskı yapmak amacıyla Ukrayna’ya vaat edilen askeri yardımı engellediğine dair kanıtları kamuoyuna sunmuştu. İhbarcı şikayetinde, Beyaz Saray çalışanlarından Trump’ın bir telefon görüşmesinde Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky’ye, o sırada Joe ve Hunter Biden hakkındaki yolsuzluk iddialarını soruşturan kişisel avukatı Rudy Giuliani ile işbirliği yapması talimatını verdiğini duyduğunu iddia etti.
ABD’li araştırmacı gazeteci Michael Shellenberger’in araştırmasına göre azil sürecini tetikleyen “ihbarcı”, bir önceki Obama yönetimi tarafından Beyaz Saray’a getirilen bir CIA analistiydi. Drop Site News web sitesinin geçen yıl yayınladığı raporlar, CIA analistinin o dönemde iddialarını Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP) adlı sözde bağımsız bir araştırmacı haber kuruluşundan aldığı bilgilere dayandırdığını ortaya koymuştu. O tarihten bu yana OCCRP’nin, Başkan Trump’ın ikinci döneminin ilk icraatlarından biri olarak kapattığı Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) bir kolu olarak faaliyet gösterdiği ortaya çıktı.
Başkan Trump’ın Beyaz Saray’ında çalışan CIA analistinin ihbarcı şikayeti daha önce dört kez ayrıntılı OCCRP raporlarına konu olmuştu. Bu OCCRP raporlarında, şu anda Florida’da yaşayan Sovyet doğumlu iki iş adamının, Trump’ın Biden ailesinin Ukrayna’daki iş ilişkilerini yolsuzluk nedeniyle soruşturmaya yönelik bir planın “arkasındaki kilit gizli aktörler” olduğu iddia edilmişti. Ayrıca, bir OCCRP/USAID raporu, bu iki işadamının Trump’ın avukatı Giuliani ile iki eski Ukraynalı savcı arasındaki bağlantıyı kurduğunu iddia etti.
OCCRP’nin anlattıkları Demokratların Temsilciler Meclisi’ndeki azil başvurusunun belirleyici temelini oluşturmuştur. Bu, Trump’ın Giuliani’yi koordineli bir çabanın parçası olarak 2020 başkanlık seçimlerine müdahale etmesi için yabancı bir ülkeye baskı yapması için gönderdiği iddiasına dayanıyor. İhbarcıdan ilgili pasajlar dört kez alıntılanmıştır.
Schellenberger ayrıca, Alman TV kanalı NDR ’nin 2024 yılında OCCRP’nin ABD hükümetine bağımlılığını konu alan bir belgeselinde, bir USAID yetkilisinin USAID’in OCCRP’nin “yıllık çalışma planını” onayladığını ve “kilit personelin” yeni işe alımlarını onayladığını doğruladığını bildiriyor. Schellenberg’e göre NDR bu araştırmayı başlatmış ve araştırmacı haber kuruluşu Mediapart, İtalyan haber grubu Il Fatto Quotidiano, Yunanistan’daki “Reporters United” ve ABD’deki Drop Site News ile birlikte yürütmüştür.
Ancak Mediapart‚ta yer alan bir habere göre, Drop Site News makalesinin yayınlandığı gün NDR, “OCCRP’nin kurucu ortağı ve direktörü olan ABD’li gazeteci Drew Sullivan’ın NDR yönetimine baskı yapması ve yayıncının projede yer alan gazetecilerine yönelik yanlış suçlamalarda bulunmasının ardından” hikayenin yayınını sansürledi.
Drop Site News ‚ten Ryan Grim 16 Aralık’ta X’te 26 dakikalık belgeselin linkini paylaşarak şu yorumu yaptı: “Alman kamu yayıncısı NDR bir sansür skandalıyla karşı karşıya ve OCCRP ve ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından finanse edilmesiyle ilgili bir haberi hiçbir zaman durdurmadığını açıkladı – çünkü böyle bir rapor hiçbir zaman hazırlanmadı. … Bu çok saçma,” diyor Grim, ”çünkü onlarca, belki de yüzlerce gazeteci bunun yanlış olduğunu biliyordu ve şimdi elbette birileri bunu (filmi) sızdırdı.”
Uluslararası işbirliği sayesinde gazeteciler OCCRP’nin asıl finansmanının Dışişleri Bakanlığı’nın Uluslararası Narkotik ve Kolluk İşleri Bürosu’ndan geldiğini ortaya çıkardı. Bir USAID yetkilisinin Sullivan’ı kastederek “Drew kolluk kuvvetleriyle ilişkilendirilmekten endişe duyuyor” dediği aktarılıyor. “Size bilgi vermesi gereken kişiler sizin polis olduğunuzu düşünürse, bu bir sorun olabilir.”
OCCRP normal bir araştırmacı gazetecilik kuruluşu gibi çalışmıyor, çünkü amaçları arasında rejim değişikliği amacıyla seçimler de dahil olmak üzere dış siyasi ilişkilere müdahale etmek var. Sullivan NDR‘ye kuruluşunun “muhtemelen beş ya da altı ülkede rejim değişikliğinden … ve başbakanların görevden alınmasından ya da görevden atılmasından sorumlu olduğunu” söyledi.
Dolayısıyla CIA, USAID ve OCCRP’nin Başkan Trump’ın azledilmesi sürecine, bu üç kuruluşun daha önce yurtdışında gerçekleştirdiği bilinen rejim değişikliği operasyonlarına benzer bir şekilde dahil olduğu anlaşılıyor. Aradaki fark, CIA, USAID ya da bunların yüklenicileri ve aracılarının ABD siyasetine bu şekilde müdahale etmelerinin son derece yasadışı ve hatta haince olacağıdır.
Bu tehdidin önünü kesmek için OCCRP, Drop Site News‚e karşı da olmak üzere yasal işlem başlatma tehdidinde bulundu: OCCRP’nin genel yayın yönetmeni Miranda Patrucic e-posta yoluyla “Makalenizin önermesi gerçeklere aykırı ve karalayıcıdır” diye yazdı. “Dropsite News ve ortak medya tarafından USAID’in editoryal kararlar üzerinde kontrolü olduğu iddiası çürütülmüştür ve bu iddiaya verdiğimiz yanıtı okumanızı tavsiye ederiz.” Ancak ne OCCRP ne de bir başkası Drop Site News‚in iddialarını yalanlamadı ve portal bu iddiaları sürdürmeye devam ediyor. Ve kanıtlar OCCRP’nin gazetecilik bağımsızlığı iddiasının lehine değil.