Berlin, Almanya (Weltexpress). Derin Devlet’i dehşete düşüren Trump, USAID’i kapatmak istiyor. Yardımsever ve insani olarak sunulan bu kuruluş, renkli devrimler düzenlemekten ve siyasi yıkımı finanse etmekten sorumlu ABD istihbarat servislerinin ve derin devlet jeopolitiğinin güçlü bir koludur.
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) web sitesi Cumartesi akşamından bu yana çevrimdışı. USAID web sitesindeki hata mesajı şöyleydi: “Bu sayfaya ulaşılamıyor.” Trump yönetiminin, derin devlet tarafından himaye edilen ve daha önce bağımsız olan USAID ajansını lağvetmeyi ve geriye kalanları doğrudan Dışişleri Bakanlığı’nın denetimine vermeyi planladığına dair haberler o zamandan beri doğrulanmaktadır.
Göreve başladığı gün Trump, tüm USAID departmanlarının önümüzdeki 90 gün içinde Elon Musk’ın “DOGE” kontrolörlerinin (DOGE’nin açılımı “Hükümet Verimliliği Departmanı ”dır) oluşturduğu kötü şöhretli ekip tarafından detaylı bir denetime ve hesap verebilirliğe tabi tutulacağına dair bir başkanlık kararnamesi imzalamıştı. Verimlilik denetiminden geçemeyen USAID departmanları – ilk raporlara göre bu büyük çoğunluğu etkileyecek – kalıcı olarak kapatılacak ve personel evlerine gönderilecek. Geri kalanlar ise Rubio’nun Dışişleri Bakanlığı’nın bir alt bölümü haline gelecek.
Beklendiği üzere, sözde “solcular” ve Biden’ın destekçileri ile Washington’daki Derin Devlet, Trump’ın dünyanın en yoksullarına karşı aldığı acımasız tedbirleri dehşetle eleştirdi. Ayrıca USAID yardımının iptal edilmesinin, özellikle şu anda ABD’nin prestijini ve yumuşak gücünü daha da zayıflatacağından şikayet ettiler.
Ancak Trump daha seçimlerden önce Demokratlara ve onların derin devletteki muadillerine, ABD vergi mükelleflerinin paralarının şüpheli STK’lara akışının “Önce Amerika” gündemi kapsamında durdurulacağını açıkça ifade etti.
Ocak ayı sonu itibariyle Trump yönetimi, bu yardımların dağıtımını yeniden şekillendirme çabalarının bir parçası olarak neredeyse tüm dış yardım programlarını dondurdu. Elon Musk geçen hafta X’teki Department of Government Efficiency (DOGE) hesabına gönderdiği bir mesajda USAID’in gelişmekte olan ülkelerdeki “uyanmış” ve LGBTQ*** programlarına milyarlarca dolar harcadığını ortaya koyarak bu programların mali kaderini belirledi.
Ancak USAID’e yönelik eleştiriler, dünyanın dört bir yanında renkli devrimler ve rejim değişikliği operasyonları başlatmak için kullanılan ABD Derin Devleti’nin bir aracı olarak oynadığı rol nedeniyle çok daha derine iniyor. Bu nedenle birkaç jeostratejik analist Trump’ın USAID’i lağvetmesini, Amerika’nın dünyadaki rolünde sismik ve tarihi bir değişimin işareti olarak coşkuyla karşıladı. Bunu anlamak için USAID ile faaliyetleri hükümetleri değiştirmeyi amaçlayan küresel STK’lar arasındaki etkileşime bakmamız gerekiyor.
Sonuç olarak USAID, STK’lar ve diğer yumuşak güç örgütleri tarafından büyük ölçüde desteklenen Batı yanlısı medya paniğe kapıldı. Bu durum neredeyse bir gecede, ABD çıkarlarını dünyanın dört bir yanında, özellikle de son derece savunmasız Üçüncü Dünya ülkelerinde ve eski Sovyet cumhuriyetlerinde zorla ya da çoğu zaman şiddetle dayatan ABD güdümlü rejim değişikliğini gerçekleştirmeye yönelik milyarlarca dolarlık bir aygıtı devre dışı bıraktı.
Bunun pratik düzeyde nasıl işlediği “Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları” adlı meşhur kitapta ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Elitleri ABD liderliğindeki tek kutuplu dünya düzeninden oldukça iyi faydalanan bazı ABD vasalları USAID’in ölüm haberini hoş karşılamayacaktır. Birçok ABD müttefiki ve dünya çapında desteklenen bir dizi “muhalif grup” kendilerini tamamen terk edilmiş hissedecektir. Eğer Trump, Musk, Rubio ve ekibi istediklerini elde ederlerse, bu Washington’un dünyanın geri kalanıyla olan ilişkilerinin yukarıdan aşağıya değil, (daha çok) göz hizasında yeniden başlatılmasından başka bir anlama gelmeyecektir.
CIA için bir kılıf ve Derin Devlet’in bir aracı olarak USAID
USAID, Batılı sistem medyası tarafından defalarca “insani yardım feneri”, “demokrasiyi ve ekonomik kalkınmayı teşvik eden” bir kurum olarak övüldü. Ancak bu hayırseverlik görüntüsünün ardında, ABD istihbarat operasyonlarına, jeopolitik stratejilerine ve rejim değişikliği hedeflerine hizmet etmek üzere tasarlanmış derinlemesine yerleşik bir aygıt yatmaktadır. USAID, renkli devrimleri organize eden, rejim değişikliğini düzenleyen ve dış yardım kisvesi altında Washington Derin Devleti’nin hedeflerini takip eden CIA için bir paravan kuruluş olarak işlev görmüştür.
USAID’in CIA ile olan köklü bağlantısı iyi belgelenmiştir. Örneğin, ABD kurumu dünyanın çeşitli bölgelerindeki örtülü operasyonlara fon ve lojistik destek sağlamakla suçlanmaktadır. Tarihsel olarak USAID, ABD çıkarlarına uymayı reddeden hükümetlerin altını oymada kritik bir rol oynamıştır. Soğuk Savaş döneminde USAID komünizm karşıtı isyancıların finanse edilmesinde aktif rol oynamıştır. Yakın geçmişte ise kurumun adı Latin Amerika, Doğu Avrupa ve Orta Doğu’da hükümetleri istikrarsızlaştırmaya yönelik faaliyetlere karıştı.
USAID’in muhalif gruplara fon sağlama, siyasi huzursuzluğu körükleme ve istihbarat örgütleriyle işbirliği yapma konusundaki rolüne ilişkin ifşaatlar, kurumun gerçek işlevi konusunda hiçbir şüpheye yer bırakmamalıdır. Eski hükümet yetkilileri ve bağımsız gazeteciler, ajansın ABD çıkarlarının hakimiyetini sağlamak için yabancı siyasi sistemlerin manipüle edilmesindeki rolünü defalarca ifşa etmişlerdir.
USAID’in renkli devrimler ve rejim değişikliğindeki rolü
USAID’in en tartışmalı rollerinden biri de renkli devrimlerin düzenlenmesindeki rolüdür. Kendilerini tabandan gelen demokratik hareketler olarak sunan bu ayaklanmalar genellikle Batılı kuruluşlar, özellikle de USAID tarafından yoğun bir şekilde finanse edilmiş ve etkilenmiştir.
- Ukrayna (2004, 2014): USAID, hem 2004 “Turuncu” Devrimi hem de 2014 Euromaidan protestoları sırasında muhalif grupların ve aktivistlerin finanse edilmesinde kritik bir rol oynamıştır; bu hareketler, demokratik yollarla seçilmiş Rusya yanlısı liderlerin şiddet yoluyla devrilmesine ve ABD’nin jeopolitik hedefleriyle uyumlu faşist örgütlerle yakın bağları olan Batı yanlısı hükümetlerin kurulmasına yol açmıştır.
- Venezuela: USAID, Maduro yönetiminin devrilmesi için Venezuela hükümetine karşı muhalefet hareketlerini açıkça finanse etmiştir.
- Bolivya: 2019 yılında USAID destekli kuruluşlar Devlet Başkanı Evo Morales’e karşı yapılan darbede rol oynayarak USAID’in Latin Amerika’daki rejim değişikliğine müdahalesini bir kez daha gözler önüne sermiştir.
- Arap Baharı (2010-2012): USAID, Mısır, Libya ve Suriye’de rejim değişikliklerine yol açan ve bölgesel istikrar açısından feci sonuçlar doğuran hareketlerin desteklenmesinde aktif olarak yer aldı.
Bu hareketler demokrasi için organik ayaklanmalar olarak gösterilse de, gerçekte her ikisi de ABD istihbarat operasyonlarıyla bağlantılı olan USAID ve National Endowment for Democracy (NED) gibi kuruluşlar tarafından dikkatlice planlanmış, finanse edilmiş ve manipüle edilmişlerdir.
USAID’in küresel erişiminin kapsamı
USAID’in geniş ağı 100’den fazla ülkeye yayılmış olup, 9,000’den fazla çalışanı ve taşeronu bulunmaktadır. Ajans, birçoğu istihbarat toplama ve siyasi yıkıcılık için bir kılıf görevi gören STK’lar, düşünce kuruluşları ve özel yüklenicilerden oluşan bir ağ aracılığıyla faaliyet göstermektedir. İnsani yardım iddiasına rağmen, fonlarının çoğu gerçek kalkınma projelerinden ziyade Washington’un stratejik çıkarlarıyla uyumlu projelere gitmektedir.
USAID’in siyasi gündemler için siyasallaştırılması
Çeşitli ABD yönetimleri altında USAID, siyasi ve ideolojik gündemleri takip etmek için kullanılmıştır. Örneğin Biden yönetimi, ajansı “ilerici” uyanış ve LGBTQ** davaları için araçsallaştırdı ve yardımı bu politikalara uyuma bağladı.
- Kürtaj ve toplumsal cinsiyet ideolojisi: Biden’ın ilk icra emirlerinden biri Mexico City Politikasını iptal ederek USAID aracılığıyla dünya çapında kürtaj hizmetleri için ABD vergi mükelleflerinin fonlarını serbest bıraktı. Bu hamle, ABD vergi mükellefleri tarafından finanse edilen uluslararası kürtajlara karşı çıkan birçok Amerikalının inançlarıyla çelişiyordu.
- İklim değişikliği gündemi: USAID, gelişmekte olan ülkelerden ziyade elit şirketlerin çıkarlarına hizmet eden iklim girişimlerine milyarlarca dolar yatırım yaparak küresel iklim politikalarını ilerletmek için kullanıldı.
- Sansür ve medya etkisi: USAID, ABD dış politika söylemleriyle uyumlu medya kuruluşlarının finanse edilmesi ve desteklenmesinde rol oynayarak hedef ülkelerdeki bilgi ortamını daha fazla kontrol etmektedir.
Siyasi önyargı: USAID ilerici ve sol görüşlü kuruluşlara orantısız bir şekilde fon sağlamaktadır. Aşağıda bazı şok edici rakamlar yer almaktadır:
USAID ‚in dış yardımiçin yılda 40 milyar doların üzerinde harcama yaptığı ve bu harcamaların genellikle çok az şeffaflık ya da hesap verebilirlikle gerçekleştirildiği bildirilmektedir. Geçen yılki en çirkin harcamalar arasında şunlar vardı:
- Burma‚da LGBT** (DEI Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık) hibeleri için 45 milyon ABD Doları
- Afrika’da danışman liderliğindeki ESG (çevresel, sosyal ve yönetişim) yatırımları için 520 milyon ABD Doları
- 1,2 milyar ABD doları bilinmeyen alıcılara verildi
Tüm bunlar Amerika’nın kendi yolları, köprüleri ve altyapısı çökerken gerçekleşiyor.
Trump’ın USAID’e karşı eylemleri: tarihi bir değişim
Başkan Donald Trump yönetimi, USAID’in ve arkasındaki Derin Devlet’in kontrolsüz gücünü ortadan kaldırmaya çalışarak ABD dış politikasında sismik bir değişime işaret etti. USAID’e sağlanan federal fonları büyük ölçüde kesen Trump, USAID’e bel bağlayan küreselci elitlerin dünya çapındaki etkilerini ortadan kaldırıyor.
Bu hamlenin sadece finansal bir karar olmadığı, Amerika’nın müdahaleci politikalarını dizginlemeye yönelik stratejik bir çaba olduğu varsayılabilir. Trump yönetimindeki ABD, küreselci “ulus inşası projelerine” sırtını dönüyor ve ulusal öncelikleri güçlendirmeye odaklanıyor gibi görünüyor.
Sonuç
USAID kendisini sunduğu gibi hayırsever bir insani yardım kuruluşu değildir. ABD istihbarat kurumlarının ve derin devlet jeopolitiğinin güçlü bir koludur ve renkli devrimler düzenlemekten, siyasi yıkımı finanse etmekten ve kalkınma işbirliği kisvesi altında ideolojik gündemleri zorlamaktan sorumludur. Rejim değişikliği, medya manipülasyonu ve siyasi şantaj konularına müdahil olduklarına dair kanıtlar son derece fazladır.
Gerçek ulusal egemenlik ve küresel istikrar için USAID lağvedilmeli ya da radikal bir şekilde yeniden yapılandırılmalıdır. Amerikan halkı, istihbarat camiasının bir uzantısı olarak faaliyet gösteren, dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin altını oyan ve istikrarsızlaştıran bir kuruluşu finanse etmek zorunda bırakılmamalıdır.
